Covid-19 ile ilgili soru ve cevaplar

#COVID_19 ile ilgili En çok sorulan sorulara kısa cevaplar;

* Favipiravir verildi, kullanayım mı?

• Evet. Etkili bir antiviral. Bu sıtma ilacı değil, karıştırmayalım. İlk gün 8+8 şeklinde uygulanır. Kalp krizine neden olmaz. Sadece karaciğer enzimlerini ve üreyi bir miktar yükseltir (geçici).

* Vitamin kullanayım mı?

• Sağlıklı besleniyorsanız gerek yok. Sonbahar- Kış gibi güneşsiz mevsimlerde D vitamini eksikliği olabilir. D vitamini eksikliğinin hastalığı ağırlaştırdığına dair yayın var. Doktorunuza danışarak idame D vitamini alabilirsiniz.

* Hidroksiklorokin kullanayım mı?

• Sıtma ilacı olan bu. Salgının başında etkili olduğu söylendi. Sonradan birçok yayında etkili olmadığı, hatta azitromisinle kullanıldığında zararlı olabileceği belirtildi. Bildiğim kadarıyla ülkemizde de bu konuda halen yürüyen çalışma var.

* Covid 19’lu biriyle temasım oldu. Hemen test yaptırayım mı?
• Hayır. İlk günler kuluçka dönemi olduğu için test negatif çıkar. 4. günden sonra yapılabilir.

* PCR testim negatif çıktı, ama şikayetim var.
• PCR testlerinin doğruluğu %60’larda. Yine de Covid 19 olabilirsiniz.

* Covid’li biriyle temas ettim. Hemen bulaştırıcı olur muyum?

• Hayır. Enfekte olsanız da; semptomlar başladıktan 1-2 gün önce ve 6-7 gün sonra bulaştırırsınız. En yoğun bulaştırma, belirtiler başladıktan sonraki 5 gündür.

* Covid oldum, iyileştim ama testim pozitif çıkıyor. Bulaştırır mıyım?

• PCR testi ortalama 17 gün pozitif olabilir. Hatta literatürde 83 güne kadar pozitiftik bildirilmiş. Bu; atılan virüs parçacıklarına bağlıdır. Aktif hasta olduğunuzu göstermez, bulaştırıcı olmazsınız.

* PCR testim pozitif, Covid oldum. Korkayım mı?

• Sakin olun. Verilen ilaçları kullanın. Bol meyve- sebze tüketin. Günde 7-8 bardak su için. Sosyal medya ve olumsuz haberlerden uzak durun. Hastalığı atlatacağınıza inanın. Saat 24:00 gibi uyumuş olun, odanız karanlık olsun.

* Hastalığı atlattım ama şikayetlerimin bir kısmı devam ediyor.

• Buna uzamış Covid deniyor. 2-3 ay sürebilir. Özellikle halsizlik ve performans kaybı belirgindir. İlk ay ağır spor yapmayın. Kalp problemini düşündürecek şikayetiniz olursa kardiyologa görünün.

* Hastalıktan yeni kurtuldum, korkuyorum yeniden olurum diye.

• Korunun ama çok tedirgin olmayın. 2. Enfeksiyon mümkün ama sayı çok değil. Hastalığı geçirenlerde oluşan bağışıklık yanıtının, 6-8 ay ağır hastalıktan koruyacağı düşünülüyor. Kişisel farklılıklar mümkün.

Prof Dr Güner SÖNMEZ’den alıntıdır.